Koniec roku szkolnego zbliża się nieubłaganie. Do matury został zaledwie miesiąc. Kto uczył się systematycznie, ten może spać spokojnie. Część z Was drodzy maturzyści gorączkowo powtarza poznany materiał, inni próbują opanować to, co sprawia Wam najwięcej trudności. Czy w tym trudnym okresie ostatecznych przygotowań można jakoś sobie pomóc? Otóż tak! Lata temu naukowcy udowodnili, że istnieje ścisły związek pomiędzy zdolnościami umysłowymi a właściwą dietą. To jedzenie uruchamia tysiące mechanizmów wpływających na podstawowe funkcje mózgu. Pokarmy stymulują produkcję enzymów, hormonów i neuroprzekaźników. Dzięki neuroprzekaźnikom możliwe jest przesyłanie sygnałów między komórkami nerwowymi, czyli myślenie, kojarzenie i przyswajanie wiedzy. Jak się odżywiać, by poprawić pamięć i koncentrację? Jakie jedzenie jest dobre dla mózgu?
Energia dla mózgu powinna pochodzić z węglowodanów złożonych.
Choć mózg stanowi ok. 2% masy ciała, to pochłania aż 25% całej energii dostarczanej organizmowi w ciągu dnia. Jego pokarmem jest glukoza oraz tlen. Bez nich umiera już po ok. 10 minutach! Glukoza to węglowodany, zaś węglowodany to inaczej cukry. Możemy je podzielić na węglowodany proste i złożone. Cukry proste to te, które mają prostą budowę, a ich trawienie rozpoczyna się już w jamie ustnej. Takie cukry natychmiast przenikają do krwi i dają tylko chwilowy zastrzyk energii. Po kilkudziesięciu minutach energia ta się wyczerpuje, a my czujemy zmęczenie. Należą do nich wszelkie słodycze, czekoladki, cukierki, ciastka, itp.
Węglowodany złożone mają złożoną budowę. Ich wchłonięcie następuje dopiero, gdy organizm rozłoży je do cukrów prostych, co zajmuje ok. 2-3h. Energia z takich cukrów jest uwalniana stopniowo, więc stale podtrzymują one pracę naszego mózgu. Węglowodany złożone znajdują się w nasionach, ziarnach zbóż, mące z pełnego przemiału, brązowym ryżu, kaszach, fasoli, soczewicy oraz warzywach. Chcesz, żeby Twój mózg pracował bardziej efektywnie? Zamiast pszennej buły z kremem czekoladowym zjedz grahamkę z szynką, sałatą i pomidorem. Zdrowe odżywanie to kwestia dokonywania prostych wyborów i wybierania tych zdrowszych wersji.
Warto zapamiętać, że jedzenie dużych ilości cukrów prostych obciąża trzustkę, bo musi ona wytworzyć sporą ilość insuliny, aby zagospodarować taką ilość cukru. Jeśli organizm nie potrzebuje w danym momencie energii, cukier zamieni się w tłuszcz!
Dla mózgu bardzo ważne są odpowiednie witaminy oraz makro i mikroelementy.
Witaminy z grupy B, zwłaszcza witamina B4 i PP, odpowiedzialne są za sprawne funkcjonowanie układu nerwowego. Występują przede wszystkim w pieczywie z pełnego przemiału oraz soi, tuńczyku, wątrobie, mięsie indyka, pełnym ziarnie zbóż, suchej fasoli i grochu, słoneczniku, orzeszkach ziemnych. Jeśli odczuwasz problemy z pamięcią, masz kłopoty ze skupieniem uwagi i kojarzeniem lub cierpisz na bezsenność, zainwestuj w witaminy. Uwaga! Osoby jedzące słodycze i pijące alkohol potrzebują jej 2-3 razy więcej niż wynosi norma!
Lecytyna w znacznym stopniu poprawia pamięć. Jej niedobór prowadzi do ospałości i spadku zdolności pamięciowych. Lecytyna występuje w orzeszkach ziemnych, oleju rzepakowym, soi i kiełkach pszenicy oraz rybach.
Żelazo odpowiada za zdolność rozumowania i uczenia się. Jest nośnikiem tlenu. Występuje przede wszystkim w mięsie, rybie, orzechach, roślinach strączkowych, sezamie, zielonych warzywach liściastych.
Cynk jest wykrywany w organizmach dzieci wybitnie zdolnych. Jego najlepszym źródłem są ostrygi, ale występuje też w innych owocach morza, mięsie, pestkach dyni, kakao, większości orzechów i nasion.
Magnez razem w wapniem pomaga w przewodzeniu impulsów nerwowo-mięśniowych. Chroni przed metalami ciężkimi, które uszkadzają mózg. Pomaga w stresie. Pamiętaj, że jeśli pijesz kawę i herbatę lub palisz papierosy, a nie dbasz o zdrową dietę, możesz mieć jego niedobór! Jego źródła to: orzechy i migdały, słonecznik, otręby oraz płatki pszenne i owsiane, kakao.
Potas poprawia dotlenienie mózgu. Jego źródła to: soja, kakao, orzechy, słonecznik, pestki dyni, płatki zbożowe, chude mięso, oraz winogrona, banany, pomarańcze, morele, awokado, melony, nektarynki, brzoskwinie, pomidory i ziemniaki.
Fosfor poprawia nastrój, zwiększa inteligencję, wpływa na pamięć. Dużo go w rybach.
Kwas linolowy znajduje się w tłuszczach rybnych i roślinnych. Jego brak powoduje osłabienie koncentracji, utratę pamięci, apatię, a nawet halucynacje.
Chcesz sprawnie myśleć? Ruszaj się!
Co oprócz jedzenia ma zbawienny wpływ na nasz mózg? Ruch! Zwłaszcza aktywność fizyczna na świeżym powietrzu. Dotlenia nasz mózg, uwalnia hormony szczęścia oraz sprawia, że czujemy się wyśmienicie. Już 30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego dziennie poprawia funkcjonowanie naszego organizmu.
Autor: Agnieszka Matuszyńska