Dziś obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego /10 października 2025/. W tym roku hasłem przewodnim obchodów jest: „Zdrowie psychiczne w nagłych wypadkach humanitarnych”.
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego służy jako potężne przypomnienie, że nie ma zdrowia bez zdrowia psychicznego. Wg Światowej Organizacji Zdrowia – zdrowie to dobrostan psycho-fizyczno-społeczny. Tegoroczna kampania koncentruje się na pilnej potrzebie wspierania zdrowia psychicznego i potrzeb psychospołecznych osób dotkniętych kryzysami humanitarnymi.
Kryzysy takie jak: klęski żywiołowe, konflikty i sytuacje kryzysowe związane ze zdrowiem publicznym powodują cierpienie emocjonalne, a jedna na pięć osób doświadcza stanu zdrowia psychicznego. Wspieranie dobrego samopoczucia psychicznego jednostek podczas takich kryzysów jest nie tylko ważne – ratuje życie, daje ludziom siłę do radzenia sobie, przestrzeń do uzdrowienia i odbudowy nie tylko jako jednostki, ale jako społeczności. Dlatego ważne jest, aby wszyscy, w tym urzędnicy państwowi, pracownicy służby zdrowia i opieki społecznej, pracownicy szkół i grupy społeczne się zjednoczyli. Dzięki współpracy z ręką możemy zapewnić najbardziej narażonym dostęp do wsparcia, którego potrzebują, jednocześnie chroniąc dobro wszystkich.
Inwestując w interwencje oparte na społecznościach, możemy zająć się natychmiastowymi potrzebami w zakresie zdrowia psychicznego, wspierać długoterminową regenerację i umożliwić ludziom i społecznościom odbudowanie ich życia i rozwój. W tym Światowym Dniu Zdrowia Psychicznego zintensyfikujmy nasze wysiłki na rzecz stworzenia świata, w którym zdrowie psychiczne jest cenione, chronione i dostępne dla wszystkich, zwłaszcza w obliczu przeciwności losu.
KLUCZOWE KOMUNIKATY WG WHO:
Zdrowie psychiczne w nagłych wypadkach
Konflikty, katastrofy i sytuacje kryzysowe związane ze zdrowiem psychicznym mocno odbijają się na zdrowiu psychicznym. Szacuje się, że około 1 na 5 osób na obszarach dotkniętych konfliktem ma stan zdrowia psychicznego. Doświadczanie strachu, niepokoju lub smutku w takich okolicznościach jest normalną reakcją na bardzo stresujące wydarzenia.
Zdrowie psychiczne jest niezbędne do odbudowy życia
Poza żywnością, wodą i lekarstwami, osoby, które przeżyły, również potrzebują zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego, aby poradzić sobie, odzyskać i odbudować.
Integracja zdrowia psychicznego wzmacnia reagowanie w nagłych wypadkach
Uczynienie zdrowia psychicznego i wsparcia psychospołecznego podstawową częścią reagowania kryzysowego nie tylko ratuje życie, ale także wzmacnia społeczności i systemy opieki zdrowotnej na przyszłość.
Inwestowanie w zdrowie psychiczne to inwestowanie w zdrowie
Inwestowanie w zdrowie psychiczne i wsparcie psychospołeczne pomaga rodzinom, społecznościom i gospodarkom wyjść z kryzysów, budować długoterminową odporność i kształtować silniejsze systemy opieki zdrowotnej.
Opieka zdrowia psychicznego ratuje życie
Ochrona zdrowia psychicznego i wsparcie psychospołeczne w postaci pakietu serwisowego: oferuje sprawdzone rozwiązania w sytuacjach awaryjnych, zapewniając terminową, skoordynowaną opiekę, która zmniejsza cierpienie, wzmacnia samopoczucie i buduje bardziej inkluzywne reakcje.
Zintegrowana opieka zdrowia psychicznego prowadzi do silniejszych społeczności
Wsparcie integracyjne musi docierać do dzieci, osób starszych, osób niepełnosprawnych, uchodźców i osób z wcześniej istniejącymi chorobami psychicznymi, w tym osób w instytucjach. Niezbędne jest wyeliminowanie barier, takich jak stygmatyzacja, dyskryminacja, koszty i język.
Chroń swoje zdrowie psychiczne
Priorytetowo traktuj swoje zdrowie psychiczne, pozostając w kontakcie z innymi, będąc aktywnym fizycznie i przestrzegając swojego planu dnia. Zminimalizuj skutki stresu, nie wchodź w szkodliwe sposoby radzenia sobie z nim jak np. używki oraz zaangażuj się w znaczące i przyjemne działania. Jeśli potrzebujesz pomocy – naucz się o nią poprosić – szukaj wsparcia u zaufanych przyjaciół, rodziny lub pracowników służby zdrowia.
Promowanie dobrego samopoczucia psychicznego poprzez różne podejścia
Warstwowe podejście – od narzędzi samopomocy i psychologicznej pierwszej pomocy po specjalistyczne usługi w zakresie zdrowia psychicznego – zapewnia dostępne, wydajne i elastyczne wsparcie dla wszystkich.
Ochrona dobrobytu pracowników organizacji humanitarnych
Pracownicy organizacji humanitarnych borykają się z ekstremalnym stresem i często są bezpośrednio dotknięci kryzysami, na które reagują. Organizacje powinny zapewnić odpoczynek, nadzór, wsparcie rówieśników i programy zdrowia psychicznego w miejscu pracy, aby utrzymać skuteczną reakcję humanitarną.
Czas na chwilę refleksji: Czy Twój dobrostan psychiczny jest na dobrym poziomie? Czy coś go zakłóca? Co możesz zrobić, aby zadbać o siebie? Czy potrafisz poprosić o wsparcie/ pomoc w kryzysie psychicznym?
Informacja o pomocy:
Osoby przeżywające trudności mogą przez całą dobę skorzystać z bezpłatnych numerów pomocowych:
800 70 2222 – Centrum Wsparcia dla osób dorosłych w kryzysie psychicznym
800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
116 123 – Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych.
Oprócz tego, do często wymienianych wskazówek w chwilach kryzysu należą:
- skupienie na pozytywnych myślach i rozwiązaniach,
- rozmowa z życzliwą osobą/przyjacielem,
- pozytywne towarzystwo/grupa,
- aktywność fizyczna i ćwiczenia, które pomagają w obniżeniu stresu i poprawieniu nastroju,
- zdrowe odżywianie,
- regularny harmonogram snu, który powinien trwać przynajmniej 8 godzin,
- unikanie używek i innych ryzykownych zachowań,
- relaks,
- hobby,
- obcowanie ze sztuką i przyrodą,
- odnalezienie choć jednego celu każdego dnia,
- odnajdywanie poczucia sensu,
- odwoływanie się do Siły Wyższej, własnego systemu wartości,
- pozytywna relacja z samym sobą.
mgr Aleksandra Stuła