Spread the love

Władysław Hermnn (ur. 1043, panował od 1079, zm. 1102)

Władza Bolesława Śmiałego została obalona przez bunt możnych. Król uciekł na Węgry i tam zmarł, prawdopodobnie otruty. Panowanie w Polsce przeszło w ręce jego młodszego brata – Władysława Hermana. Zagadką pozostaje udział księcia w spisku wymierzonym przeciw bratu. Patrząc na jego późniejsze postępowanie – brak większych politycznych ambicji i uleganie wpływom faworytów był raczej biernym świadkiem wydarzeń. Jako człowiek słaby, chorowity i podatny na wpływy był dla zbuntowanych możnych idealnym kandydatem na władcę.

Niewiele wiadomo o życiu Władysława przed objęciem władzy – najpewniej jako lennik brata panował na Mazowszu. Główny ówczesny gród Mazowsza – Płock pozostał siedzibą władcy przez całe panowanie Hermana.

Czas rządów Władysława Hermana można podzielić na dwa etapy. Pierwszy blisko 10-letni to czas stabilizacji władzy wewnętrznej oraz zabezpieczenie granic uzyskane pokojową polityką i zawieraniem korzystnych mariaży. Drugi okres przyniósł konflikty wewnętrzne, wyrosłe wokół ambicji synów książęcych dążących do przejęcia władzy..

W czasach Hermana faktyczną władzę w kraju sprawował palatyn Sieciech, który miał potężny wpływ na księcia.

W początkowej fazie rządów Władysław Herman unormowal stosunki z sąsiadami. W 1080 roku poślubił Judytę, córkę księcia czeskiego WratysławaHYPERLINK “https://pl.wikipedia.org/wiki/Wratys%C5%82aw_II” II, oraz zaczął ponownie płacić trybut ze Śląska, co nakazał wcześniej cesarz Henryk III. Około roku 1088 po śmierci żony, Judyty Czeskiej, z którą miał syna Bolesława III zwanego Krzywoustym, ożenił się z siostrą cesarza Henryka IV Judytą Marią, co było zgodne z polityką księcia mającą na celu ułożenie pokojowych stosunków z potężnym sąsiadem, tym bardziej, że Henryk IV planował najazd na Polskę. Dodać też można, że cesarz zaczął brać górę w konflikcie z papieżem, którego wcześniej popierał Bolesław Szczodry. Pozwoliło to przejść Polsce do obozu zwycięskiego w tym czasie w tym fundamentalnym dla Europy sporze.

W czasie Władysława Herman zostąło położone podstawy przyszłego polskiego ustroju – władca zwykł konsultować swoje decyzje polityczne podczas wieców rycerstwa i moznowładców. Herman kontynuował rekonstrukcję struktur kościenych fundował liczne świątynie (m.in. tzw katedrę hermanowską na Wawelu), z czasów Władysława Herman pochodzi pierwszy zachowany a wydany na naszym dworze dokument.

Sytuację wewnętrzną państwa komplikowała spora ilość przyszłych kandydatów do tronu, którzy mogli zostać wykorzystani przez opozycje do walki z księciem. Dlatego też prawdopodobnie z inicjatywy Sieciecha i Judyty Marii otruto w 1089 przybyłego z Węgier syna Bolesława Szczodrego Mieszka HYPERLINK “Bolesławowica i wysłano w tym samym czasie pierwszego syna Hermana – Zbigniewa do klasztoru w Saksonii, umożliwiając Bolesławowi Krzywoustemu przyszłe objęcie tronu po ojcu.

Mając zamkniętą droge ekspansji na południe i zachód Władysław Herman skierował swoje zainteresownia na północ. 1089 rok przyniósł udane wyprawy Sieciecha na Pomorze Gdańskie, dzięki którym udało się je podporządkować Polsce. Książę obsadził ważniejsze grody załogami, a pozostałe kazał spalić. Miało to zapobiec buntom Pomorzan. Mimo to pod koniec roku 1090 obszar ten ponownie się uniezależnił. W 1091 r. odwetowa wyprawa Sieciecha poniosła klęskę nad Wdą. Długi okres walk i najazdów na pograniczu, miał uspokoić dopiero następca Hermana Bolesław III Krzywousty.

Od tej pory sytuacja przestała układać się po myśli księcia i Sieciecha. Śląsk się zbuntował w 1093, a tamtejszy komes Magnus z pomocą czeskiego króla i polskich możnych sprowadził do Wrocławia z klasztoru Zbigniewa. Po licznych perypetiach udało się Sieciechowi pokonać Zbigniewa w bitwie nad Gopłem, uwięzić go i odzyskać Śląsk. Jednak coraz silniejsze niezadowolenie w kraju zmusiły go do uwolnienia Zbigniewa w 1097 lub 1099. Zaraz po tym Władysław Herman dla uspokojenia opozycji, mianował swych synów – Zbigniewa i Bolesława III dowódcami wyprawy pomorskiej. Jednak oni za namową możnych zwrócili się przeciwko Sieciechowi i księciu Władysławowi zmuszając Hermana do podziału państwa pomiędzy nich. Ostatecznie nie spowodowało to trwałego pokoju i walki przeciągały się do 1101, kiedy w negocjacjach pod przewodnictwem arcybiskupa gnieźnieńskiego Marcina, Władysław Herman zgodził się na wygnanie swojego palatyna oraz podział kraju na 3 części.

Władysław Herman zmarł w 1102 roku i został pochowany w katedrze w ukochanym przez siebie Płocku.

Leave a Reply

Your email address will not be published.